I see the world in images, 2019

Solo presentation in Eugenides foundation.

In collaboration with the mathematician Petros Stefaneas, as part of the project ‘I am used to seeing the world in images’ organized and curated by Jenny Tsoumbri.

Presented in the Eugenides Foundation, Athens.

(scroll down for the greek and english versions of Stefaneas’s text).

Exhibition videos

What is a body? Can bodies create new spaces? Is there life in such a space? These are three of the questions running through the biggest part of Katerina Papazissi’s practice. The bodies she presents are springboards for the creation of new spatial data and pertain to human existence. New spaces are created with her body as the center. She puts them forward as propositions for interpretation outside the stereotypes of the western theoretical tradition - they dismantle the classical distinction between the seer and the seen, but also the definition of theory itself, as the action of an external observer. 

Papazissi ‘gives birth’ through ‘little deaths’ that fit organically in smaller or bigger ‘cycles’ or bodies,  of work. Destruction, contact, boundaries, the tension between continuity and discontinuity are some of the thematic areas of these. The body is ever present. It enlivens still or empty spaces. It destroys, it abolishes speech and reason, it overturns, it observes, it re-presents, it is naked, it gives birth to space through observation.  Papazissi autocreates. 

Autopoiesis is a term that comes from evolutionary biology with the aim of describing a system that is able to auto create itself. Within such a system, parts play interchangeable roles, and this is why it has been proposed as a theoretical definition of the cycle of life. In Papazissi’s work, the definitions of separate parts do not play such an important role. Nor does the definition of life. Her focus in on the gaze, on observation, on ways of seeing, on details, dimensions, scale. She forms, often times,  part of her work as observer of her own body. The body and its observation interchange role in an autopoetic way. They participate in a potential space that creates life without however embodying all the dimensions of the real spatial environment. 

Katerina Papazissi’s works create a matrix of creative passages (Killing the Father, Demolition, Algedon, Daphne) with continually autocreating/autogenerating ingredients. A new geometric universe is thus defined, with the observing body at its core. There are no visible entry points or exits in this universe. The approach is holistic, in the sense of continuous and uninterrupted experiential observation, in a permanent expressive ‘cycle’.

Τι είναι σώμα; Τα σώματα δημιουργούν «νέους» χώρους; Υπάρχει ζωή σε ένα τέτοιο χώρο; Πρόκειται για τρια από τα ερωτήματα που διατρέχουν το μεγαλύτερο μέρος του έργου της Κατερίνας Παπαζήση. Τα σώματα που αναπαριστά συνιστούν εφαλτήρια δημιουργίας νέων χωρικών δεδομένων και αφορούν την ανθρώπινη ύπαρξη. Οι χώροι αυτοί δημιουργούνται με επίκεντρο το σώμα της. Μας τους προτείνει ως προθέσεις ερμηνείας έξω από τα στερεότυπα της δυτικής θεωρητικής παράδοσης – ενδεικτικά καταργούν την κλασική διάκριση του παρατηρούμενου και του παρατηρητή, αλλά και αυτή της ίδιας της θεωρίας. Έτσι, η θεωρία αντικαθίσταται από την πρόθεση ερμηνείας της όποιας δημιουργίας.

Η Παπαζήση «γεννά ζωή» μέσα από «μικρούς θανάτους» που εντάσσονται οργανικά μέσα σε μικρούς ή μεγαλύτερους κύκλους. Οι καταστροφές, οι επαφές, τα όρια, το δίλλημα της συνέχειας/ασυνέχειας είναι μερικές από τις θεματικές περιοχές των κύκλων. Το σώμα είναι παντού παρόν. Δίνει ζωή σε νεκρούς ή κενούς χώρους. Καταστρέφει. Καταργεί το λόγο. Ανατρέπει. Παρατηρεί. Αναπαριστά.  Είναι γυμνό. Ο χώρος του προκύπτει από την παρατήρηση. Η παρατήρηση αυτή γεννά χώρο. Η Παπαζήση αυτο-δημιουργεί.

Η αυτο-ποίηση (Auto-poiesis) ως όρος ξεκίνησε από τη θεωρητική βιολογία με σκοπό να περιγράψει ένα σύστημα που έχει τη δυνατότητα  της αυτο-δημιουργίας. Οι ρόλοι μέσα σε ένα τέτοιο σύστημα είναι εναλλασσόμενοι γι’αυτό και έχει προταθεί ως ένας θεωρητικός ορισμός του «κύκλου της ζωής». Στο έργο της Παπαζήση,. οι ορισμοί των επί μέρους δεν έχουν ιδιαίτερη θέση. Ο ορισμός της ζωής επίσης. Η έμφαση της είναι στη ματιά, στην παρατήρηση, στη λεπτομέρεια, στον τρόπο της αναπαράστασης, στα είδη του ύφους, στις διαστάσεις, στην κλίμακα. Η δημιουργός είναι συχνά η ίδια μέρος του έργου της ως παρατηρητής του σώματός της. Έτσι, το σώμα και η παρατήρησή του εναλλάσσονται (αυτο-ποιητικά). Συμμετέχουν σε ένα ιδεώδη χώρο που δημιουργεί ζωή χωρίς όμως να έχει ενσωματώσει όλες τις διαστάσεις του πραγματικού χωρικού περιβάλλοντος. Μόνο κάποιες επιλεκτικά συμμετέχουν πχ χρώματα.

Τα έργα της Κ.Π. συνιστούν ένα πλέγμα δημιουργικών μεταβάσεων (πατροκτονία, κατεδάφιση, κολάζ, γυμνό στη φύση) με συνεχώς αυτοδημιουργούμενα συστατικά (παρατηρήσεις, καταστροφές, όρια, επαφές). Ορίζεται έτσι ένα νέο γεωμετρικό σύμπαν με επίκεντρο το παρατηρούμενο σώμα.  Η σχετικότητα στη ματιά μπορεί να δημιουργεί νέα δεδομένα μόνο μετά από προσωπική απόφαση της δημιουργού. Δεν υπάρχουν διακριτές είσοδοι και έξοδοι από αυτό το σύμπαν. Η προσέγγιση είναι ολιστική με την έννοια της συνεχούς και αδιάσπαστης βιωματικής παρατήρησης σε μόνιμο εκφραστικό «κύκλο». 

Πέτρος Στεφανέας, Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ, Μαθηματικός, Συγγραφέας